Người đàn bà đi nhặt mặt trời - Tác giả nhạc sĩ Đức Tiến - Cánh chim lẻ loi chỉ cất tiếng hót vang một lần.

1. Lời bài hát:

Người đàn bà đi nhặt mặt trời

Trên đống bỏ hoang của loài người

Màn đêm che lối, tưởng rằng nắng tươi

Ѕương đọng trên lá, ngỡ giọt nắng rơi

Quên hết vì đâu? Đời mình nên tội.

Người đàn bà đi nhặt cuộc tình

Không nhớ người quen bỏ mặc mình

Tuổi xanh khát nắng, giữa đời cháу da

Đưa mặt lên khóc, thương tình xót xa

Haу khóc người xưa? Lệ nào cho vừa.

Người đàn bà đi nhặt đời mình

Trên đống bỏ hoang đầу tội tình

Ϲỏ câу như đứa, mơ hồ biết đâu

Ϲon đường đêm vắng, côn trùng dối nhau

Ϲhia chát niềm đau, đời người phai màu.

Người đàn bà đi nhặt mặt trời

Hong ấm tình уêu của loài người

Buồn thương nơi ấу, có người hóa điên

Quen mùi chăn gối, nhưng chẳng nhớ tên

Trên đống bỏ hoang mà lầm thiên đàng,

Trên đống bỏ hoang mà lầm thiên đàng.

Sáng tác: Văn Đông Đức Tiến

“Người đàn bà đi nhặt mặt trời” đã đoạt giải nhất cuộc thi sáng tác mới từ năm 2008 do trung tâm ASIA và đài SBTN bình chọn…Với các nhạc sĩ tên tuổi: Tuấn Khanh (giới thiệu); Nhật Ngân, Trúc Hồ, Diệu Hương (giám khảo).

2. Đôi nét về nhạc sĩ Đức Tiến và cảm nhận về tác phẩm:

Ca khúc với cái tên lạ thường quái gở này như bông hoa dại ngoi lên từ một đống bụi gai chết khô, nó cô đơn và dường như không thuộc về thế giới âm thanh hỗn tạp lộn xộn này, nó đặc biệt được yêu thích khi chúng ta thưởng thức một lần qua giọng ca khàn khàn, buồn đặc của ca sĩ Thiên Kim hay giọng ca mang màu ưu tư của Nguyên Khang. Nó tuyệt nhiên chưa bao giờ và chắc chắn là sẽ không bao giờ được trình diễn trên những sân khấu hoành tráng ở Việt Nam vì một lý do đặc biệt.

Nó thường được cất lên từ một quán cà phê vắng bởi những giọng hát buồn, như không màng đến nắng hay mưa, vắng lặng hay đông đúc, có người nghe hay không người nghe. Những giọng hát đó không quan tâm đến thế giới âm nhạc hiện đại xô bồ, không thèm để ý đến thị trường ồn ào ầm ĩ, những scandal hay những bài báo giật tít tào lao văn đạo đức giả. Những người hát bài này đơn giản chỉ hát là hát, họ có những đau đáu về cuộc sống, về nhân sinh và kiếp người, và tiếng hát cũng là tiếng lòng của họ.

Ngay cả tác giả bài hát này, nhạc sĩ Đức Tiến cũng là một trường hợp chẳng giống ai. Ca khúc này của hắn phần ngôn ngữ thì tuyệt vời, nét ngôn ngữ na ná Trịnh Công Sơn, tinh thần bài hát thì trọn vẹn niềm cảm thông với những kiếp người đàn bà tăm tối, còn cách đặt tên bài hát thì lạ lùng mà lại gợi hình ảnh. Hình như phải trầm tư lắm mới đẻ ra được bài hát như vậy.

Nhờ đó, bài hát này của Đức Tiến nở như một bông hoa, như một con chim có bầu trời riêng, có tiếng hót riêng, thầm lặng nhưng đặc biệt, giữa một rừng các con chim âm nhạc, la hét chạy loạn như một lũ điên nhạc thị trường.

3. Vậy cảm hứng nào thôi thúc ông cụ non Đức Tiến khi ấy mới ở độ tuổi 20-30 viết bài hát buồn thảm này, hãy đọc phần phỏng vấn Đức Tiến dưới đây.

   
   

Cảm hứng của anh khi viết "Người đàn bà đi nhặt mặt trời" là gì?

• Tôi đã bắt gặp hình ảnh của những người phụ nữ với ánh mắt mỏi mòn tại nhà chờ xe buýt, những cô gái trong bóng đêm, những người đàn bà nhặt rác. Lúc đó, tôi cảm thấy mình phải chia sẻ với họ. Và bài hát Người đàn bà đi nhặt mặt trời là một sự chia sẻ. Mặt trời chính là hạnh phúc. Và những người phụ nữ tôi gặp đã bất hạnh không có được hạnh phúc. Họ phải đi nhặt nhạnh hạnh phúc của người khác vương vãi. Không ít người trong họ tự đánh mất hạnh phúc của mình. Họ từng sống với những ước mơ. Chính những ước mơ viển vông như là “tuổi xanh khát nắng” nhưng “đời cháy da” đã thiêu chết họ. Người phụ nữ như đứng “trên đống bỏ hoang mà lầm thiên đàng”. Bài hát không có điệp khúc? Ngay từ đầu, bài hát đã không có điệp khúc. Sau này, tôi cố gắng thêm điệp khúc vào, nhưng không thể. Người đàn bà đi nhặt mặt trời chỉ có phiên khúc với những lời xoa dịu nỗi đau. Có lẽ số phận của Người đàn bà đi nhặt mặt trời không có điệp khúc. Nó như một dòng chảy êm đềm nhưng đầy chua xót.

Sau thành công của Người đàn bà đi nhặt mặt trời, Đức Tiến sẽ mạnh dạn lấn sân qua lĩnh vực tình ca?

• Đã gần 1 năm nay tôi không còn hát Rap trên sân khấu. Nhưng nhạc Rap là máu trong người của tôi. Rap sẽ không bỏ tôi cũng như tôi không bao giờ bỏ Rap. Tôi sẽ trở lại với vai trò là một Rapper mang triết lý sống đến cho đám đông, chứ không dừng lại là một người hát Rap như trước đây. Còn những bài tình ca thể hiện tiến trình sống. Nó thẩm thấu vào tôi. Tôi không có lý do gì để giấu nó cả. Tôi sẽ đem nó chia sẻ với mọi người. Tôi đã hợp cùng với anh Trần Huân, Trần Lê Quang thành nhóm du ca Gió. Chúng tôi sẽ trình diễn tại những không gian nhỏ, chỉ với cây đàn guitar và những tiếng hát mộc mạc. Chúng tôi muốn một sự chia sẻ đồng điệu.

Cảm ơn Đức Tiến!!

Đấy, bất ngờ, quái lạ chưa? Nhạc sĩ viết nên một dòng chảy thấu hiểu êm đềm và cảm thông này lại là một Rapper U30. Chưa hết, Đức Tiến cũng đã từng lọt vào top 30 của Vietnam Idol 2007.

4. Lời kết:

Bài hát “Người đàn bà đi nhặt mặt trời” được nhiều người yêu thích, người ta hát nó ở các nơi từ hải ngoại đến các quán xá trong nước, dù có trả tiền bản quyền hay hát chùa, nhưng tác giả Đức Tiến là ai thì lãi rất ít người từng biết tên.

Nếu ai đã nghe bài hát này qua giọng ca của ca sĩ Thiên Kim hoặc Nguyên Khang thì phần lớn sẽ công nhận là bài hát cực hay, tuy nhiên có cảm giác rờn rợn rằng Đức Tiến sẽ như một con chim hót hay lạ thường, đáng tiếc một nỗi, cái hay lạ thường này có lẽ sẽ chỉ cất lên tiếng hót cao vút một lần rồi chết. Bằng chứng là từ đã hơn 10 năm trôi qua nhưng Đức Tiến vẫn chưa có thêm một sáng tác nào đỉnh cao nào như “Người đàn bà đi nhặt mặt trời” nữa.

Bài hát ra đời năm 2008, phán xét công bằng thì nó là bài hát cực hay, giọng hát của ca sĩ Thiên Kim cũng phù hợp đến mức tuyệt đối. Tuy nhiên, đến nay đã hơn 10 năm trôi qua, cả tác giả là nhạc sĩ Đức Tiến lẫn tác phẩm này vẫn lận đận, trầm ngâm lạc loài giữa sân chơi háo hức sôi động và không có cửa chen chân vào showbiz Việt Nam phông bạt, hào nhoáng ồn ào. Nó cũng sẽ tiếp tục vắng bóng trong các chương trình âm nhạc lớn trong nước, cũng phải thôi vì những mâu thuẫn không thể xóa nhòa giữa nhạc sĩ Tuấn Khanh và nhà cầm quyền hiện tại ở Việt Nam. Tuy nhiên, có một điều chắc chắn là nó vẫn sẽ được cất lên trong những quán cà phê trữ tình hiu quạnh, ở một phòng trà vô danh nào đấy trong và ngoài nước. Mỗi khi cất tiếng ca, mỗi khi lắng nghe, người ta lại thấu hiểu và cảm thương cho thân phận những người đàn bà khốn khổ. Như Nam Cao đã từng nói: “Nghệ thuật có thể chỉ là tiếng đau khổ kia, thoát ra từ những kiếp sống lầm than”.

Và hi vọng những tiếng nói đầy sự cảm thông, nhân văn như “Người đàn bà đi nhặt mặt trời” sẽ sống mãi với thời gian.

Bài viết trên đây chỉ mang tính phân tích về nghệ thuật. Chúng tôi không chịu bất cứ trách nhiệm nào nếu ai đó trích dẫn & sử dụng bài viết này ngoài mục đích nghệ thuật.